Afgelopen dinsdagochtend 12 april vond een ernstige aanvaring op het kanaal plaats tussen een schip met  duwbak en een vier zonder stuurman. Hierbij kwamen twee roeiers onder de duwbak terecht. Zij zijn gelukkig met de schrik vrij gekomen en zijn er alleen met schrammen en butsen vanaf gekomen. Het vrachtschip voer aan stuurboordwal, de vierzonder is uit koers geraakt waarbij de boeg/stuurman van de roeiboot te laat adequaat de koers heeft verlegd. Bij deze aanvaring is het aan de oplettende schipper van het binnenvaartschip te danken dat de gevolgen meevielen.

De veiligheidscommissie heeft nu mede naar aanleiding van een reeks eerdere incidenten besloten het bestuur te adviseren het roeien in ongestuurde boten voorlopig te verbieden.

In navolging van de veiligheidscommissie heeft het bestuur moeten constateren dat er ondanks de inspanningen van de veiligheidscommissie onvoldoende aan de regels wordt gehouden door de roeiers, dit kan zonder dat de roeier zich er op dat moment van bewust is leiden tot gevaarlijke situaties. Hiermee doelen we op aan stuurboord varen en (om)kijken. De gedragsverandering die hiervoor nodig is blijkt lastig te zijn. De ernstige incidenten hebben zich voorgedaan bij een ongestuurde boordvier en boordtwee zonder stuurman.

Het bestuur zal samen met de leden gaan bekijken hoe we deze gedragsverandering in gang kunnen zetten. Tot die tijd ziet het bestuur geen andere mogelijkheid om de onderstaande maatregelen af te kondigen:

1.      Een tijdelijk vaarverbod op ongestuurd roeien (inclusief skiffeurs) van maandag t/m vrijdag, ter plekke van de werkzaamheden. Dit gebied start op dit moment ten zuiden van Amycus richting AWV.

2.      Een tijdelijk vaarverbod op ongestuurd boordroeien van maandag t/m/ vrijdag

3.      Van elke stuur wordt een volledig inzicht in de vaarwegsituatie verlangd, zo ver het oog reikt.

4.      Bemanning van meermansboten helpt de stuur hierbij. De stuur laat dit toe.

De besluitvorming rond de maatregelen wordt hieronder kort toegelicht.

1.      Vaargebied beperking ongestuurd roeien (inclusief skiffeurs) tijdens werktijden: Door de week kan op dit moment uitsluitend ongestuurd richting de stad worden geroeid. Nu gestart is met de baggerwerkzaamheden geeft dit zeer veel transportbewegingen op het kanaal, vaak tot laat in de avond. Het vrijgekomen zand wordt in duwbakken vervoerd en op een aantal plekken langs het kanaal overgeladen. Bij de jachthaven is een tijdelijke overslag voor damwanden en voor Riwald liggen boten afgemeerd die iedere werkdag hier afmeren. Door de grote hoeveelheid boten is een vergissing snel gemaakt en hebben we naar aanleiding van de ongevallen moeten concluderen dat dit op dit moment een te hoog risico is.  

2.      Boordboten zijn lastiger te corrigeren en zeker in noodsituaties zijn de gevolgen bij een botsing vaak ernstiger, doordat de riemen niet geslipt kunnen worden. Bij deze incidenten geven de stuurlieden aan dat de boot onbedoeld aan bakboord uitkwam, mogelijk veroorzaakt door een onevenwichtige krachtverdeling van de bemanning. Vandaar dat na het derde incident in korte tijd met boordroeiers het bestuur heeft besloten het ongestuurd boordroeien in 4- en 2- tijdelijk te verbieden. Dat geeft de tijd om bijvoorbeeld het roer van de vieren te vergroten en te testen.

3.      Uit de analyse van de incidenten komt naar voren dat de stuurlieden geen goed overzicht hadden van de situatie hadden waarin ze zich bevonden: grote schepen zijn onopgemerkt gebleven, roeiboten over het hoofd gezien. Hieruit kan het bestuur niet anders concluderen dan dat de roeiers zich onterecht veilig waanden. Was er wel goed gekeken, dan was men niet verrast door een vrachtschip. De eis met betrekking tot het kijken wordt daarom anders geformuleerd :

“De stuur dient te weten wat er voor je schip gebeurt, zo ver het zicht reikt” Je kijkt zo vaak en zo lang als nodig zodat je weet wat er zich voor je schip bevind. Een hulpmiddel kan zijn om de slagen te tellen tot vijf en te kijken. Met een petspiegel geeft dit geen verstoring in de balans en zou je zelfs continue hierin kunnen kijken.

Overigens bleek uit een korte vergelijking tussen de bolle spiegels op de rigger en de petspiegel dat de bolle spiegel met een factor twee verkleint. Daarom nogmaals het dringende advies om uitsluitend gebruik te maken van petspiegels.

4.      Bemanningsleden gaan hun stuurman helpen bij koers houden en kijken. Bij onvoldoende stuurboord houden of mogelijk over het hoofd zien van een schip melden zij dit. Ook dit vraagt om een gedragsverandering, zowel van de stuurman als van de bemanning.

Naar aanleiding van deze aanvaringen komen Rijkswaterstaat en de aannemerscombinatie a.s. woensdag bij Amycus om hierover praten.

Tijdens de komende ALV, a.s. donderdag worden de maatregelen verder toegelicht en is er gelegenheid tot het stellen van vragen.